Wprowadzenie

lukaszlamza

Letnia Szkoła Filozofii Procesu to letnie warsztaty poświęcone filozofii A.N.Whiteheada organizowane przez [link widoczny dla zalogowanych].

W 2009 roku zjazd trwał tydzień i odbył się na terenie [link widoczny dla zalogowanych].

lukaszlamza

Relacja z I Letniej Szkoły Filozofii Procesu

I Letnia Szkoła Filozofii Procesu, zorganizowana przez Towarzystwo Metafizyczne im. A. N. Whiteheada, odbyła się w dniach 20 – 26 lipca 2009 roku. Spotkania miały miejsce w budynku Wyższego Seminarium Duchownego przy Zakonie Braci Mniejszych w Katowicach – Panewnikach. Uczestnicy przybyli z różnych stron Polski, między innymi z Krakowa, Katowic, Torunia, Lublina i Gdańska. Grupę stanowili zarówno aktualni studenci filozofii, jak też zainteresowani filozofią absolwenci oraz dokotoranci innych specjalności. Przez pięć kolejnych dni ich czas wypełniały przedpołudniowe wykłady oraz poobiednie seminaria, w trakcie których dyskutowane oraz rozwijane były niektóre wątki z wykładów. Dzień dopełniały pokazy filmowe oraz spotkania autorskie. Gośćmi Szkoły byli państwo Piotr i Ewa Mielech, autorzy prezentowanych wcześniej filmów dokumentalnych poświęconych uczniom Husserla. Tego roku pogoda pokrzyżowała niestety plany plenerowe, związane z wizytą w powstającym właśnie Śląskim Ogrodzie Botanicznym w Mikołowie.

Wykładowcami oraz prowadzącymi byli: prof. Bruce D. MacQueen, dr Bogdan Ogrodnik, dr Kleofas Gródek OFM, dr Piotr Pękala. Jako że było to pierwsze tego typu spotkanie, treść wykładów miała głównie charakter wprowadzający.

Dr Kleofas Gródek wskazywał w swoich wystąpieniach na antyczne źródła wielu podstawowych pojęć obecnych w myśleniu metafizycznym. Analizował również zmiany, jakie na przestrzeni wieków zaszły w sposobie rozumienia oraz interpretowania takich fundamentalnych kategorii jak proces, substancja, tożsamość, umysł itp.

Z kolei dr Bogdan Ogrodnik, podkreślając aktualność oraz doniosłość ujęcia procesualnego, poruszał w swoich wykładach zagadnienia związane z dokonującą się na terenie nauk fizykalnych ewolucją sposobów rozumienia zmiany oraz wewnętrznej dynamiki procesów przyrodniczych. Odkrycia ostatnich kilku dekad wskazują wyraźnie – podkreślał – na ograniczenia naukowych modeli oraz typów teoretycznej
rekonstrukcji zmiany osadzonych w myśleniu substancjalistycznym.

Kolejne wykłady stanowiły wprowadzenie w terminologię Whiteheadowskiej filozofii organizmu. Analizowany były jej podstawowe kategorie, w szczególności zaś niektóre tezy z przedstawionego w Process and Reality schematu kategorialnego, a także podstawowe typy bytów, relacji, powiązań i procesów występujących w realnym świecie.

Wykład dr Piotra Pękali w pierwszej swej części stanowił omówienie istotnych cech myślenia metafizycznego w ogóle. Wychodząc od wskazania na źródła oraz elementy fundujące ten typ refleksji, takie chociażby jak antydogmatyczność, hipotetyczność twierdzeń oraz intelektualną otwartość na wszelkie rodzaje doświadczenia, w dalszej kolejności przytaczał Whiteheadowskie argumenty wspierające tezę, iż
spekulatywność oraz racjonalność nie tylko nie wykluczają się wzajemnie, ale w twórczym i doniosłym myśleniu o świecie są elementami wzajemnie się wzmacniającymi i dopełniającymi. Drugi wykład prezentował wybrane próby aplikacji myślenia procesualnego w obszarach nauk społecznych. Oprócz analizy tez Whiteheada zawartych w ostatnim rozdziale dzieła Science and the Modern World, omówione zostały poglądy Johna B. Cobba Jr. dotyczące praktycznych implikacji forsowania w ekonomii i gospodarce strategii neoliberalnych. Wstępnie zaprezentowane zostały też poglądy autorstwa Leslie A. Muray, który stara się interpretować procesualnie niektóre zjawiska z dziedziny psychologii oraz psychoterapii.

Prof. Bruce MacQueen zaprezentował bliski ujęciu procesualnemu model dynamiki procesów mentalnych. Jest to sformułowana przez Jasona W. Browna teoria mikrogenezy. Interpretuje ona stany mentalne jako produkt ewolucji. Prof. MacQueen wskazał na szereg obserwacji oraz wyników badań sugerujących słabą korelację występującą między różnymi obszarami mózgu i podważających tym samym kognitywistyczne modele dynamiki procesów mentalnych.

I Letnia Szkoła Filozofii Procesu, w swej części oficjalnej, zakończyła się
podsumowującym seminarium zatytułowanym Quo vadis metaphysica, zaś w części nieoficjalnej uroczystą kolacją.